Κοιλιακές Αρρυθμίες επί παρουσίας Διατατικής Μυοκαρδιοπάθειας
Η διατατική μυοκαρδιοπάθεια αποτελεί σοβαρή πρωτοπαθή βλάβη του καρδιακού μυ που χαρακτηρίζεται από την παθολογική διάταση ή υπερτροφία της αριστερής κοιλίας ή και των δύο κοιλιών, την ελαττωμένη συστολική τους λειτουργία, την εμφάνιση επικινδύνων κοιλιακών αρρυθμιών και την προοδευτική καρδιακή ανεπάρκεια.
Η διατατική μυοκαρδιοπάθεια επηρεάζει 2 έως 4 ανά 1000 άτομα στο γενικό πληθυσμό και εμφανίζεται κυρίως στις ηλικίες των 20 έως 60 ετών, αυξάνοντας τον κίνδυνο αναπηρίας και αιφνιδίου καρδιακού θανάτου.
Η διατατική μυοκαρδιοπάθεια μπορεί να είναι γενετικής αιτιολογίας, επίκτητη, ή ιδιοπαθής.
-
Ο κληρονομικός παράγοντας αφορά περίπου το 30% των περιπτώσεων και παρουσιάζεται σε άτομα με γονιδιακό οικογενειακό ιστορικό.
-
Ο επίκτητος παράγοντας μπορεί να οφείλεται σε λοιμώδη αιτιολογία, σε ενδοκρινικές και μεταβολικές διαταραχές (υποθυρεοειδισμός, υπερθυρεοειδισμός, κ.α.), σε νευρομυϊκές παθήσεις, σε ανοσολογικές διαταραχές, σε διηθητικές νόσους του μυοκαρδίου (αμυλοείδωση, σαρκοείδωση, κ.α.) και σε έκθεση σε τοξικές ουσίες.
-
Στους ιδιοπαθείς παράγοντες, δεν μπορούν να διευκρινιστούν ακριβώς οι λόγοι, οι οποίοι μπορεί να είναι φυσικοί και περιβαλλοντικοί.
Ανάλογα με την βαρύτητα τη νόσου και τον βαθμό της συστολικής δυσλειτουργίας ποικίλλει και η σοβαρότητα των συμπτωμάτων, η οποία περιλαμβάνει επεισόδια γρήγορης κοιλιακής ταχυκαρδίας και κοιλιακής μαρμαρυγής, θρομβοεμβολικά επεισόδια, συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια και αιφνίδιο καρδιακό θάνατο.
Οι κοιλιακές αρρυθμίες στην διατατικού τύπου μυοκαρδιοπάθεια
Η μη εμμένουσα κοιλιακή ταχυκαρδία αποτελεί συχνό εύρημα σε ασθενείς με διατατικού τύπου μυοκαρδιοπάθεια και μπορεί να καταγραφεί στο ηλεκτροκαρδιογράφημα ως μονόμορφη ή πολύμορφη.
Στην ρυθμική μονόμορφη κοιλιακή ταχυκαρδία περιλαμβάνεται ο κοιλιακός πτερυγισμός με περίπου 300 σφύξεις/λεπτό, ενώ στην πολύμορφη κοιλιακή ταχυκαρδία περιλαμβάνεται η Torsades de pointes (>300 σφύξεις/λεπτό), η οποία αν δεν σταματήσει από μόνη της μπορεί να εξελιχθεί σε κοιλιακή μαρμαρυγή και αιφνίδιο καρδιακό θάνατο.
Ποια είναι τα συμπτώματα της διατατικής μυοκαρδιοπάθειας
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν: κόπωση, αδυναμία, δύσπνοια, πόνος στο θώρακα, αίσθημα παλμών, ριπές αρρυθμιών, συγκοπτικά επεισόδια, κ.α.
Πως γίνεται η διάγνωση της διατατικής μυοκαρδιοπάθειας
Το υπερηχοκαρδιογράφημα θα δείξει διάταση και ελαττωμένη συσταλτικότητα της αριστερής ή και της δεξιάς κοιλίας, συχνά διάταση του αριστερού κόλπου και μείωση του κλάσματος εξωθήσεως. Η ακτινογραφία θώρακα απεικονίζει μεγαλοκαρδία και εικόνα πνευμονικής αγγειακής συμφόρησης. Στην καρδιακή μαγνητική τομογραφία με
χρήση σκιαγραφικού ανιχνεύεται στο 30% περίπου των ασθενών ινώδης ιστός ο οποίος σχετίζεται με την εμφάνιση των επικίνδυνων κοιλιακών αρρυθμιών και χειροτερεύει την πρόγνωση.
Στο περιπατητικό Holter ρυθμού καταγράφεται συχνά μεγάλος αριθμός έκτακτων κοιλιακών συστολών, μεμονωμένων ή κατά ζεύγη, ενώ συχνή είναι και η ανεύρεση ριπών μη εμμένουσας κοιλιακής ταχυκαρδίας.
Το διαγνωστικό πλάνο μπορεί να περιλαμβάνει:
-
Την κλινική εξέταση από τον καρδιολόγο και την λήψη ατομικού ιστορικού του ασθενούς.
-
Ηλεκτροκαρδιογράφημα 12 απαγωγών και triplex καρδιάς.
-
Holter ρυθμού 24 ή 48 ωρών.
-
Δοκιμασία κόπωσης για την ανίχνευση αρρυθμιών ειδικά όταν αυτές εμφανίζονται στην προσπάθεια.
-
MRΙ καρδιάς με χορήγηση γαδολινίου για τον έλεγχο ουλής στο μυοκάρδιο.
-
Εργαστηριακές και αιματολογικές εξετάσεις.
-
Ορμονολογικό και θυρεοειδικό έλεγχο.
-
Αξονική στεφανιογραφία για πιθανή ανεύρεση αποφρακτικής ισχαιμικής στένωσης.
-
Ηλεκτροφυσιολογική μελέτη και χαρτογράφηση για την ακριβή προέλευση της κοιλιακής ταχυκαρδίας.
Ποια είναι η θεραπευτική αντιμετώπιση της διατατικής μυοκαρδιοπάθειας
Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει αγωγή με β-αναστολείς, ανταγωνιστές των υποδοχέων της αλδοστερόνης, αναστολείς αγγειοτενσίνης - νεπριλυσίνης, αναστολείς SGLT2.
Για την πρόληψη του αιφνιδίου καρδιακού θανάτου από επικίνδυνες κοιλιακές αρρυθμίες συνιστάται η τοποθέτηση αυτόματου εμφυτεύσιμου απινιδωτή ή αμφικοιλιακού βηματοδότη – απινιδωτή.Συνδυαστικά μπορεί να χορηγηθεί αντιαρρυθμική αγωγή η οποία πέρα από τους β-αναστολείς μπορεί να περιλαμβάνει και άλλα αντιαρρυθμικά φάρμακα όπως αμιοδαρόνη και μεξιλετίνη, ενώ σε ασθενείς με κοιλιακή ταχυκαρδία ανθεκτική στα φάρμακα θα πρέπει να γίνεται κατάλυση της αρρυθμιογόνου εστίας με υψίσυχνο ρεύμα.
Οι κοιλιακές αρρυθμίες στην διατατικού τύπου μυοκαρδιοπάθεια είναι οι πιο επικίνδυνες αρρυθμίες που ενοχοποιούνται για αιφνίδιους θανάτους στις ηλικίες < 59 ετών.
Η εμφύτευση απινιδωτή με ή χωρίς αμφικοιλιακή βηματοδότηση μειώνει τον καρδιακό κίνδυνο από επεισόδιο καρδιακής ανακοπής ή κοιλιακής ταχυκαρδίας με αιμοδυναμική επιβάρυνση και αυξάνει το προσδόκιμο ζωής.
Παράλληλα δίνει την ευκαιρία στους ασθενείς να μπορέσουν να αλλάξουν τον τρόπο ζωής τους (με ήπια άσκηση, περπάτημα, κλπ), ώστε να βελτιώσουν τους παράγοντες που τους επιβαρύνουν.
Μπορείτε να κλείσετε ραντεβού στο τηλ. 210 4809319 ώστε να σας ενημερώσω πληρέστερα για θεραπευτική αντιμετώπιση των κοιλιακών αρρυθμιών σε έδαφος διατατικής μυοκαρδιοπάθειας και να σας απαντήσω σε όλες σας τις απορίες.
Κοσσυβάκης Χαράλαμπος MD, PhD
Καρδιολόγος - Επεμβατικός Αρρυθμιολόγος - Ηλεκτροφυσιολόγος